Eczacılık Meslek Bilimleri

Farmakognozi Anabilim Dalı

Farmakognozi, ilâç hammaddelerinden, doğal kaynaklı olanlarını tanıtan, inceliyen ve eczacılık öğretiminde, başlıca disiplinlerden birini oluşturan bir bilim koludur. İlâç kelimesi genellikle, hem ilâç hazırlanmasında yararlanılan etken maddeleri hem de bunlardan hazırlanan ve hastanın alabileceği, yararlanabileceği biçime getirilmiş ürünleri ifade etmek için kullanılmaktadır. Terim karışıklığını gidermek için üç unsuru birbirinden ayırmak üzere hastanın kullandığı hazırlanmış ürüne, eczacılıkla ilgili yasalarda da ifade edildiği gibi "müstahzar", müstahzardaki etken -maddelere "ilâç etken maddesi", müstahzar hazırlanmasında yararlanılan fakat etkili olmıyan maddelere "ilâç yardımcı maddesi" ve ilâç etken maddesi ile ilâç yardımcı maddesinin ikisine birden "ilâç hammaddesi" denilmesi uygun olacaktır. ilâç hammaddeleri genellikle organik yapıda maddelerdir. Bununla beraber anorganik yapıdaki maddelerden bazıları da ilâç hammaddesi olarak kullanılır. Organik ilâç hammaddelerinin bir kısmı doğal kaynaktan tüketme ve temizleme yöntemleriyle elde edilir. Bir kısmı ise sentez yöntemiyle hazırlanır. İşte, doğal kaynaktan elde edilen ilâç hammaddelerini konu alan bilim dalına Farmakognozi adı verilmektedir. Farmakognozi'nin konusu olan doğal İlâç hammaddelerine "drog" denir; bitkilerden elde edilen doğal ilâç hammaddelerine "bitkisel droglar", hayvanlardan elde edilenlere "hayvansal droglar" adı verilmektedir. Mikroorganizmalardan elde edilenler, bu mikroorganizmalar da bitki olduklarından bitkisel droglar arasında insanlardan elde edilen bazı ilâç hammaddeleri ise hayvansal droglar arasında düşünülecektir.

     Bir doğal ilâç hammaddesinin kaynağının nereden ve nasıl sağlanacağı, Türkiye'de olup olmadığı, varsa hangi bölgelerde bulunduğu; drogların elde edilişi, saflaştırılması, saflık muayeneleri ve miktar tayinleri, elde edilen maddelerin özellikleri, tanıma ve kalite kontrol yöntemleri; eczacılıkta hangi amaçlarla yararlanıldığı, hangi müstahzarlarda bulunduğu hakkındaki bilgiler, lisans düzeyindeki Farmakognozi öğretiminin ana çizgilerini oluşturmaktadır.

Size daha iyi hizmet sunabilmek için web sitesinde bazı çerezler kullanmaktadır. Kişisel verilerin işlenmesine yönelik Aydınlatma Metni'ne ulaşabilirsiniz.